به گفته برخی فعالان زیست محیطی، اهالی شهرک صنعتی محمودآباد طی سالیان گذشته به روش های مختلف همچون ریختن نخاله ها، پسماندها و ضایعات خود در زمین های اطراف نسبت به این اراضی برای خود حق قابل شدند و بخش هایی از این اراضی را به انبار این شهرک تبدیل کرده اند، از سوی دیگر همزمان با این اقدام پروانه هایی برای آنها صادر شده که به نوعی اهالی محمودآباد برای خود از این اراضی حق قائل شدند.

در این سال ها محیط زیست و شهرداری بارها بارها موضع و مخالفت خود را در مورد محمودآباد اعلام کرده اند و سید مرتضی سقاییان نژاد- شهردار وقت اصفهان در سال 92 در این باره گفته بود که شهرداری از هرگونه ساخت و ساز در شهرک صنعتی محمودآباد جلوگیری می کند. او تصریح داشته که شهرداری از توسعه و الحاق ۲۷۰ هکتاری شهرک محمودآباد شکایت کرده و در استانداری این مباحث مطرح شده به طوری که دادستانی نیز تاکید داشته هرگونه گسترش در شهرک محمود آباد باید بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی باشد.

سازمان صمت

طفره می رود

با گذشت نزدیک به یک دهه اختلاف بر سر تاکید اهالی شهرک صنعتی محمودآباد و محیط زیست و شهرداری با این توسعه ، گویا در شکایتی که از این توسعه به دیوان عدالت اداری شده و دستگاه قضا توسعه 270 هکتاری را غیرقانونی دانسته، اما گویا وزارت صمت در جواب نامه ای به دیوان عدالت اداری، بر توسعه 270 هکتاری شهرک صنعتی محمودآباد در کنار شهر اصفهان تاکید کرده و این پروانه ها را قانونی دانسته است، درحالیکه این شهرک با صدها واحد فعال سنگبری یکی از منابع بسیار آلاینده هوای اصفهان است.

در پیگیری این موضوع، متاسفانه سازمان صمت استان اصفهان و به خصوص معاونت مربوطه نه تنها موضع خود را درباره توسعه شهرک صنعتی محمودآباد اعلام نکرد، بلکه از هرگونه پاسخی طفره رفت. با این وجود معاون امور هماهنگی اقتصادی استانداری اصفهان درباره توسعه 270 هکتاری  به این مصوبه به "نوسان" می گوید: با توجه به اینکه اعضای این شهرک صنعتی مجوزهای لازم را ندارند، توسعه شهرک صنعتی محمودآباد غیرقانونی است. حسن قاضی عسگر می افزاید: البته هیات امنای این شهرک مدعی هستند که برخی مجوزها را دریافت کرده اند و امروز شاهد تفاوت نظر بین اعضای هیات امنای شهرک صنعتی محمود آباد و دستگاه های مربوطه و متولی هستیم که باید با برپایی جلسات مختلف این موضوع حل شود. او با اشاره به اینکه توسعه صنعت در شعاع 50 کیلومتری اصفهان ممنوع است، تاکید می کند: بنابر آنچه پیش‌تر مصوب شده و براساس ملاحظات زیست محیطی این شهرک در شعاع 50 کیلومتری اصفهان است، بنابراین این توسعه دچار ایراد است و مدیریت استان نیز مخالف توسعه محمودآباد است. قاضی عسگر درباره اینکه چرا وزارت صمت همچنان تاکید بر این توسعه دارد، می گوید: به نظر می رسد وزارت صمت در جریان زیر مسائل نبوده و در حال حاضر طرح توسعه شهرک صنعتی محمود آباد منتفی است.

تعیین تکلیف

ساخت و سازها

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار اصفهان نیز در این باره به "نوسان" می گوید: مصوبه شورای برنامه ریزی استان اصفهان مبنی بر عدم الحاق 270 هکتار به شهرک صنعتی محمودآباد است. حجت الله غلامی درباره ساخت و سازهایی که در اراضی اطراف شهرک صنعتی محمودآباد شده، توضیح می دهد که به منظور ساماندهی این محدوده، تنها برای ساخت و سازهایی که پیشتر انجام شده متناسب با زمان ساخت آنها، تصمیماتی اتخاذ خواهد شد. او می گوید: صاحبان این ساخت و سازها برای تعیین تکلیف وضعیت خود می توانند به شهرداری مراجعه کنند و شهرداری براساس مصوبه شورای برنامه ریزی استان اصفهان به درخواست ها پاسخ خواهد داد. غلامی با تاکید بر اینکه در مجموع مدیریت استان مخالف هر گونه توسعه در شعاع 50 کیلومتری اصفهان است، در طرح ساماندهی ساخت و سازهای واقع در 270 هکتار در کنار شهرک صنعتی محمودآباد، این اراضی متناسب با زمان ساخت آنها بررسی و شورای برنامه ریزی تصمیمات متفاوتی بنا بر زمان ساخت آنها اتخاذ می کند.

از سوی دیگر معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با تاکید بر اینکه توسعه ٢٧٠ هکتاری شهرک صنعتی محمودآباد مغایر با قوانین زیست محیطی است، تاکید می کند که با توجه به اینکه شهرک صنعتی محمود آباد در شعاع ۵۰ کیلومتری کلانشهر اصفهان واقع است، استقرار و توسعه صنایع در این محدوده ممنوعیت قانونی دارد. "حمیرا صفی قلی" می گوید: در مصوبه شورای برنامه ریزی استان علاوه بر مخالفت صریح با توسعه این شهرک به عدم الحاق ۲۷۰ هکتار به شهرک تاکید شده است، بنابراین هرگونه توسعه این شهرک صنعتی، از نظر کارشناسی این اداره کل منتفی است. او ادامه می دهد: مخالفت اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با توسعه شهرک صنعتی محمود آباد علاوه بر استناد به قوانین فرادستی، متکی بر اشباع ظرفیت تحمل محیط و مغایرت این توسعه با سند آمایش سرزمین است.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان توضیح می دهد: در این نقطه از استان استقرار و فعالیت واحدهای بزرگ صنعتی نفتی و شیمیایی و بارگذاری ناشی از گازهای خروجی از فلرها و دودکش ها، تراکم تردد وسایل نقلیه سنگین و سبک و سایر بارگذاری های مربوط به فعالیت این واحدها عملا سلامت و تعادل این بخش از مرکز استان را مورد تهدید جدی قرار داده است، بنابراین لازم است نهایت حساسیت و دقت در هر گونه بارگذاری در این منطقه بر اساس توان و ظرفیت زیست محیطی انجام شود. به گفته صفی قلی، اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان علاوه بر تأکید بر ضرورت بهبود وضعیت یا توسعه کیفی زیست محیطی این شهرک، مجددا مخالفت کارشناسی خود را با توسعه کمی در منطقه محمودآباد اعلام می دارد.

توسعه متناسب

با ظرفیت محیط

محمد کوشافر، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز با اعتقاد بر اینکه توسعه صنعت به خصوص در شعاع 50 کیلومتری اصفهان، وضعیت آلودگی هوای این شهر را بدتر می کند، به "نوسان" می گوید: هر سرزمینی ظرفیتی برای توسعه دارد و توسعه باید متناسب با ویژگی های آن سرزمین انجام شود و امروز براساس نظر متخصصان، اصفهان دیگر ظرفیت توسعه بیشتر در زمینه صنعت را ندارد و این به محدودیت های آبی و وضعیت هوای اصفهان برمی گردد. به گفته او، برخی مطالعات نشان می دهد حمل و نقل خودروهای سنگین یکی از دلایل آلودگی هوای اصفهان است و صنعت علاوه بر آن بر بخش حمل و نقل بار اضافه تحمیل می کند که بر آلودگی هوا اثرگذار است. کوشافر پیشنهاد می دهد: در اصفهان ابتدا باید صنایع موجود ساماندهی و فناوری های آنها به روز شوند تا موضوع آب و هوا حل شود تا بعد از عبور از این دو بحران، به دنبال وضعیت و شرایط توسعه در صنعت باشیم، اما در شرایط فعلی، اصفهان از نظر آب و هوا تحمل بار اضافه ندارد، چراکه بارگذاری ها باید متناسب با سرزمین باشد.

یک فعال محیط زیست در اصفهان نیز در واکنش به توسعه شهرک صنعتی محمودآباد، می گوید: یکی از مسائل بسیار مهم زیست‌محیطی استان و به‌ویژه کلان‌شهر اصفهان بعد از مسئله آب و خشکی زاینده‌رود، وضعیت بحرانی آلودگی هوای اصفهان و برخی شهرهای دیگر استان است. حشمت الله انتخابی تصریح می کند: مقایسۀ آمار منتشر شده با سال‌های قبل، گویای کاهش روزهای هوای پاک و افزایش روزهای ناسالم نسبت به مدت مشابه است. او با اشاره به اینکه آمار مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی‌ـ عروقی و تنفسی بسیار نگران‌کننده است، می گوید که به اعتقاد بیشتر متخصصان یکی از مهمترین دلایل آلودگی هوا علی‌رغم کاهش تردد خودروها به واسطۀ همه‌گیری کرونا، توسعۀ نامتوازن صنایع است به‌نحوی که بر اثر بارگذاری‌های بیش از حد توان اکولوژیک، محیط‌زیست توان خودپالایی را از دست داده است.

این فعال محیط زیست با تاکید بر اینکه تراکم جمعیت، استقرار صنایع کوچک و متوسط و بزرگ، اصناف آلایندۀ متعدد، حمل و نقل و... در شعاع ۵۰کیلومتری اصفهان، مسئلۀ بسیار مهم در تشدید این وضعیت است، تاکید می کند: متأسفانه در چنین وضعیتی همچنان شاهد طرح‌های توسعه‌ای شهرک ها و مناطق صنعتی خصوصی مانند دولت‌آباد، محمودآباد، کاوه، چرمشهر و... در شعاع ۵۰کیلومتر اصفهان و در فاصلۀ بسیار نزدیک با مناطق مسکونی هستیم. انتخابی از استاندار اصفهان خواست تا علاوه بر دستور مقتضی در خصوص بررسی وضعیت زیست‌محیطی این مناطق دستور ویژه مبنی بر توقف صدورِ هرگونه مجوزِ طرح توسعه و بارگذاری جدید خصوصاً در شعاع ۵۰کیلومتر اصفهان همچون شهرک صنعتی محمود آباد و محدودۀ تحت تأثیر را صادر کند، چراکه ادامۀ روند فعلی علاوه بر به خطر افتادن سلامت تمام شهروندان، آن تعداد از صنایعی هم که متعهد به رعایت ضوابط و مقررات زیست‌محیطی بوده‌اند، با نبود آب و هوای سالم، با محدودیت‌های مختلفی حتی تعطیلی و مهاجرت مواجه خواهند شد./