نوسان: با وجود رکود تورمی حاکم بر بازار مسکن، اما آمار صدور پروانه ساختمان در شهر اصفهان حکایت از رشد و رونق این بخش دارد. تحلیل شما از این رشدکمی در شرایط کنونی اقتصاد کشور چیست؟
باید بگویم طی سال های 95 و 96 با ایجاد موجی در اصفهان، ساختمان سازی به جای این شهر به سمت شهرهای شمالی کشور، تهران، کیش و گرجستان کشیده شد. اما امروز با رویکرد متفاوت معاونت شهرسازی شهرداری اصفهان توانستیم تاحدودی از فرار سرمایه ها در این بخش جلوگیری کنیم. تا آنجا که امروز سرمایه گذاران از سایر استان ها برای ساخت و ساز به اصفهان می آیند و این اتفاق موجب رشد 52 درصدی در آمار صدور پروانه ساخت براساس متراژ در اصفهان شده است. خوشبختانه با مدیریت شرایط در حوزه ساخت و ساز اصفهان، امروز شاهد ازدحام مردم برای گرفتن پروانه ساخت در برخی مناطق هستیم.
این را هم اضافه کنم که پیش از ورود به حوزه معاونت شهرسازی، نقدهایی به این حوزه داشتم و خواهان دگرگونی و تحول در این بخش بودم. در دوره جدید شهرداری اصفهان، این معاونت براساس آسیب شناسی در مناطق مختلف اصفهان در نخستین گام اقدام به اصلاح ساختار اجرایی و در ادامه بهینه کردن روند موجود در صدور پروانه ساخت کرد؛ چرا که پیش از این در تصمیم گیری ها زمان طولانی امور پررنگ بود و بروکراسی سنگینی در این معاونت جاری بود که با اقدامات صورت گرفته اکنون در حوزه نظارت موارد باید در کمتر از سه روز پاسخ داده شود. در حوزه طرح تفضیلی نیز این بازه زمانی 10 روزه در نظر گرفته شده است.
نوسان: یعنی معتقدید که کاهش زمان صدور پروانه ساخت و کوتاه کردن روند بروکراسی حاکم بر این فرآیند عامل رشد فعلی است؟
بی شک موثر است. اگر موارد برون سازمانی و مشکلاتی مربوط به مالیات، نظام مهندسی و ... را درنظر بگیریم که ما نقشی در آن نداریم؛ اکنون روند صدور پروانه ساخت در مدت زمان کمتر از 30 روز به مناطق ابلاغ شده است. براین اساس از زمان ورود درخواست پروانه ساخت به شهرداری و بعد از تحویل کامل مدارک تا زمان صدور آن، روندی 30 روزه طی می شود. نرخ رشد 12 درصدی صدور پروانه ساخت از لحاظ متراژ در اصفهان، حکایت از این امر دارد.
نوسان: با این وجود به دلیل افزایش بی رویه بهای مسکن امکان خانه دارشدن بسیاری از مردم سخت تر شده است. این امر به ویژه در آپارتمان های با متراژ بالا بیشتر نمود دارد. آیا سعی ندارید به نحوی ساخت و ساز در متراژ پایین را تقویت کنید؟
معاونت شهرسازی شهرداری در حوزه مسکن تنها در صدور پروانه ساخت، و مباحث کنترل و نظارت و .... سهم دارد. ما نمی توانیم کارفرما را وادار کنیم مثلا در زمین خوب خود در منطقه مرداویج آپارتمان 50 متری بسازد؛ اما اگر انبوه ساز تمایل به ساخت واحدهایی با متراژ پایین داشته باشد ما نیز استقبال خواهیم کرد. البته در ضوابط و مقررات شهرسازی اصفهان، بندی وجود دارد که نباید به واحد مسکونی کمتر از 60 متر مجوز ساخت بدهیم. اما اینکه برخی این نیاز را مطرح کرده اند باید آسیب شناسی و کنترل شود و اگر به این راهکار برسیم که نیاز به ساختمان های با متراژ کمتر از 60 متر داریم باید ضابطه ای برای آن تعریف کنیم.
نوسان: در بحث ذائقه مردم در خرید خانه هایی با متراژ پایین، آیا شهرداری اصفهان نمی تواند در قالب بسته های تشویقی سرمایه گذاران و انبوه سازان را به ساخت مسکن 60، 70 یا 80 متری سوق دهد؟
خوشبختانه دست ما در بافت فرسوده باز است!؛ چرا که سیاست های دولت به شرط اجرا به خصوص در بحث بافت فرسوده خوب است و ما می توانیم به سمت ساخت مسکن امید حرکت کنیم. دیدگاه ما این است که به سمت معماری های ویژه با در نظرگرفتن دو فاکتور کیفیت و کمیت پیش برویم. ما اکنون در اصفهان دنبال طرحی برای دنبال کردن مسکن امید هستیم. از سوی دیگر دست ما در طرح مسکن اجتماعی به خصوص در حوزه ذائقه و نوع معماری باز است.
نوسان: اما تصور نمی کنید این ازدحام برای گرفتن پروانه ساخت به نوسانات قیمتی بازار ارز، طلا و ... برمی گردد ؟
یقینا نباید به این موضوع به صورت تک بعدی نگاه کنیم و عوامل بیرونی دیگری در افزایش درخواست مردم موثر است، اما معتقدم روش کار و تسهیلاتی که شهرداری اصفهان در صدور پروانه ساخت مشخص کرده در این رونق تاثیر دارد. البته باید توجه داشت که رشد اقتصادی در سال 97 حدود 3.9 درصد بود که مطابق پیش بینی ها در سال 98 به منهای 6 درصد و در سال 99 به منهای 4 خواهد رسید. این شاخص ها در نرخ بیکاری، اشتغال و ... و همچنین حوزه مسکن تاثیرگذار خواهد بود. ا همه این شرایط معتقدم سال 98 برای بازار مسکن در اصفهان سال خوبی در پیش است.
نوسان: البته نباید از این نکته غافل ماند که افزایش حجم نقدینگی در کشور موجب تمایل مردم برای ورود به بازار مسکن شده و این بازار تاحدودی جاذب نقدینگی بالای موجود در کشور شده است
این نکته صحیح است، اما باید دید چرا در شهرهای مشابه اصفهان این اتفاق رخ نداده است. به طور قطع اگر ساختار، روند و چارچوب صدور پروانه ساخت در شهرداری ها درست نشود نمی توانیم این نقدینگی را وارد حوزه مسکن کنیم.
نوسان: اما آیا در شرایط اقتصادی امروز تسهیلات بانکی برای رونق بازار مسکن و ساخت و ساز کارساز خواهد بود؟
بنده نقدهایی به این تسهیلات دارم. به طور مثال دولت تسهیلاتی برای رونق بازار مسکن به خصوص در بافت فرسوده و در قالب طرح بازآفرینی شهری در نظر گرفت و آیین نامه اجرایی آن را تدوین و مصوب کرد و مطابق آن نیز سهمی به شهرداری ها و سهمی به دولت داده است. رقم تسهیلات برای این طرح 6 درصدی بود که بعدا به 9 درصد افزایش یافت. اما امروز باید دید این روند و برنامه ریزی ها منجر به چه اتفاقی شده و چند درصد از این طرح عملیاتی شده است؟ متاسفانه باید توجه داشت که تسهیلات پرداختی دولت برای رونق بازار مسکن در قالب های مختلف در حوزه اجرا عملا خروجی خوبی نداشته و این آمار، برنامه و تسهیلات دولت تنها ذهن مردم را درگیر و برای آنها ایجاد توقع کرده است.
نوسان: پیش بینی شما از رونق یا رکود بازار مسکن اصفهان تا پایان امسال چیست؟
بی شک طی سال 98 تولید مسکن در اصفهان خوب خواهد بود؛ چراکه مطابق نظریه های اقتصادی مبنا، هنوز در برخی مناطق شهری همچنان شاهد رشد تقاضا برای ساخت مسکن هستیم و براساس آن عرضه مسکن و ساخت و ساز نیز باید وجود داشته باشد.
ریحانه سجادی/ نوسان