بازارهای مالی بورس کالای ایران با خروج سرمایه متاثر از تغییر فاز تورمی در کشور روبه‌رو شده‌‌‌اند. در حالی که افزایش نرخ ارز در بازار آزاد داخل و مثبت‌شدن انتظارات تورمی در روزهای ابتدایی خردادماه، زمینه سبزپوشی بازار مالی بورس‌کالای کشور را فراهم کرده بود، بازگشت ایران به مذاکرات احیای برجام باعث شد تا ذهنیت معاملهگران بازارهای مالی تغییر کند و فعالان این بازار به سراغ خروج سرمایه از این بازار بروند. در این شرایط، معاملات گواهی سکه و صندوق‌های طلا بیشترین افت نرخ را در روز گذشته به ثبت رساندند، این در حالی بود که اونس طلای جهانی پس از چند هفته روند نزولی و رنج‌‌‌کشیدن، بالاخره روز گذشته وارد مسیر رشد قیمت شد. به این ترتیب، این مرتبه نیز معاملهگران بازارهای مالی کشور متاثر از سیگنال‌‌‌های موثر داخلی، حرکتی خلاف جریان بازارهای جهانی را در پیش گرفتند.
قرمزپوشی بازار مالی
بازار مالی بورس‌کالای ایران متاثر از اخبار مثبت مذاکرات احیای برجام از روز یکشنبه پنجم تیرماه وارد مسیر کاهش شتابان قیمتی شد؛ به‌‌‌نحوی که صف فروش در اغلب نمادهای فعال در این بازارها شکل گرفت. روز گذشته تمامی نمادهای گواهی سکه طلا و اغلب نمادهای گواهی زعفران با حداکثر کاهش قیمت روبه‌رو شدند. بررسی روند معاملات صندوق‌های کالایی در بازار مالی بورس‌کالا نیز از خروج سرمایه‌گذاران از صندوق‌های طلا حکایت دارد. از سویی قیمت فروش هر اوراق صندوق طلا ظرف دوروز قبل کاهشی بود و از سوی دیگر، فعالان به دنبال خروج سرمایه از این بازار بودند که همین موضوع به کاهش موقعیت‌‌‌های بازار در معاملات این بخش انجامیده است. خروج سرمایه از این بازار بیانگر انتظار فعالان این بازار از کاهش بیشتر نرخ ارز در بازار داخل و در نتیجه، افت نرخ گواهی سکه به‌‌‌عنوان دارایی پایه اصلی این صندوق‌هاست.
تغییر فاز معاملات گواهی سکه
میانگین نرخ فروش هر گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالای ایران، روز 22 خرداد امسال به سقف 163هزار تومان صعود داشت. این اوج‌‌‌گیری قیمتی هم راستا با صعود بهای سکه در بازار فیزیکی کشور رقم خورد و در واقع سیگنال‌‌‌های تورمی و ارزی جهت‌‌‌دهنده به هر دو بازار بود. در فاصله زمانی 23خرداد تا چهارم تیرماه، هر اوراق گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالای ایران با نرخی در کانال 150هزار تومان به فروش رفت و در عمده این زمان نرخ گواهی سکه بالاتر از ارزش بنیادی آن قرار داشت. حدفاصل 23 خرداد تا چهارم تیرماه، هر اوراق گواهی سکه با نرخی حدود 5/ 1 تا 5/ 2درصد بالاتر از ارزش بنیادی آن یعنی یک‌صدم نرخ فروش سکه در بازار فیزیکی مورد معامله قرار گرفت. پیش‌بینی معاملهگران بازار مالی بورس‌کالا از صعود قیمت سکه باعث شد تا فعالان بازار مالی بورس‌کالا حاضر به معامله هر اوراق گواهی با نرخی بالاتر از میانگین قیمت دادوستد آن در بازار فیزیکی باشند؛ پیش‌بینی‌ای که با بازگشت ایران به میز مذاکرات احیای برجام غلط از آب درآمد.
سفر جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به تهران در روز پنج‌شنبه دوم تیرماه و اعلام آمادگی حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه برای ادامه روند مذاکرات در روز شنبه چهارم تیرماه باعث شد تا نرخ ارز در بازار آزاد تهران در روز پنجم تیرماه کانال 31هزار تومانی را از دست بدهد و تا اواسط روز دوشنبه ششم تیر تا کف کانال 30هزار و 300تومان نیز عقب‌‌‌نشینی قیمتی داشته باشد. تغییر رویه در بازار ارزی کشور، سیگنال مهم و موثری برای سایر بازارهای مالی و کالایی کشور به همراه داشت؛ به نحوی که بازار مالی بورس‌کالا پس از روزها سبزپوشی تغییر جهت داد و برای دوروز متوالی قرمزپوش شد.
تاثیر سقوط نرخ ارز بر بازار سکه فیزیکی به میزانی جدی بود که حباب سکه از کانال یک‌میلیون و 100هزار تومان در روز دوم تیرماه به 180هزار تومان در اواسط روز گذشته کاهش داشت. در عین حال، این عقبگرد محسوس نرخ ارز و ایجاد امید نسبت به نتیجه‌‌‌بخش بودن دور جدید مذاکرات باعث شد تا انتظارات معاملهگران گواهی سکه نیز تعدیل شود، به‌‌‌نحوی که روز ششم تیرماه میانگین نرخ فروش گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا تنها 1/ 0درصد بالاتر از قیمت فروش آن در بازار فیزیکی بود. به این ترتیب، باید اذعان کرد که دیگر معاملهگران بازار مالی بورس کالای ایران نیز امیدی به رشد قیمت ندارند.
طلای سرخ نیز از سکه افتاد
بازگشت قیمتی در بازار مالی بورس‌کالای ایران تنها شامل حال معاملات گواهی سکه نبود و اغلب نمادهای گواهی زعفران نیز متاثر از بازگشت انتظارات تورمی در کشور وارد مسیر کاهش شتابان قیمتی شد. رشد نرخ گواهی زعفران در بازار مالی بورس‌کالای ایران متاثر از دو سیگنال اصلی یعنی نوسانات مثبت نرخ ارز و کمبود عرضه رقم خورده بود. در این شرایط، سیگنال ارزی کاهشی شده و زمینه بازگشت قیمتی در این بازار را فراهم کرده است. اما همچنان این بازار به دلیل افت تولید ناشی از خشکسالی در کشور با چالش کمبود تولید و عرضه در ماه‌‌‌های پیش‌‌‌رو روبه‌روست و این موضوع می‌‌‌تواند ورق را در این بازار برگرداند.
بی‌‌‌توجهی معاملهگران گواهی سکه به سیگنال جهانی
نوسان نرخ طلا در بازار جهانی، سیگنال دیگر اثرگذار بر معاملات گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالای ایران که این روزها در میانه اخبار سیاسی و برجامی کشور نادیده گرفته شده است و مورد بی‌‌‌توجهی معاملهگران قرار دارد. در شرایطی نرخ سکه در بازار جهانی وارد سراشیبی سقوط شده است که اونس جهانی طلا در ساعات ابتدایی بازگشایی بازارها در روز گذشته (دوشنبه 27 ژوئن) به 1830دلار به ازای هر اونس جهش قیمتی داشت. تصمیم برخی از کشورهای گروه 7 برای تحریم شمش طلای روسیه از مهم‌ترین دلایل بازگشت طلا به مسیر رشد نرخ در روز گذشته بود. بریتانیا، ایالات‌متحده آمریکا، ژاپن و کانادا درصدد هستند تا صادرات شمش طلای روسیه را تحریک کرده و بر توانایی مسکو برای جمع‌‌‌آوری سرمایه تاثیر منفی بگذارد. اگرچه این خبر سیگنالی افزایشی برای بازار طلا به همراه داشت؛ اما برخی تحلیلگران بر این باورند که پس از شروع جنگ میان روسیه و اوکراین، میزان تجارت شمش طلا میان روسیه و لندن تقریبا به صفر رسیده است؛ بنابراین وضع این تحریم نمی‌‌‌تواند اثرگذاری چندانی بر این بازار داشته باشد. در عین حال، عزم جدی بانک‌های مرکزی کشورهای غربی برای مهار تورم با محوریت تصمیم فدرال‌رزرو مبنی بر افزایش نرخ بهره باعث شده است تا همچنان طلا تحت فشار کاهش قیمت از سوی این سیگنال باشد.
منبع: دنیای اقتصاد