تب پوشیدن لباس مارک‌دار در جامعه امروز ایران، فراگیر شده است. اگر تا همین چند‌سال پیش فقط قشر خاصی از جامعه به دنبال پوشیدن لباس‌های مارک‌دار و خاص بودند اما امروزه با گسترش نمایندگی برندهای مختلف و سهولت سفر به کشورهای همسایه برای تهیه پوشاک‌های مارک‌دار باعث شده اغلب اقشار جامعه ازجمله جوانان فارغ از طبقه مالی‌شان به دنبال پوشیدن لباس‌های مارک‌دار باشند. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که حالا معلوم نیست با برگشت تحریم‌ها، آیا فروشگاه‌های خارجی می‌توانند همچنان در ایران پوشاک برندشان را بفروشند یا نه؟ البته این روزها پوشیدن لباس مارک‌دار چندان هم کار سختی نیست و نیاز به هزینه گزافی ندارد چون شما می‌توانید از فروشگاه‌هایی خرید کنید که لباس‌های فیک مارک‌های معتبر را با قیمت پایین می‌فروشند درحالی‌که تشخیص اصل نبودن محصولاتشان هم کار آسانی نیست. مصداق این ادعا گفته محمد مهدی رئیس‌زاده، دبیر انجمن صنایع نساجی است که می‌گوید بیشتر از ٩٠‌درصد پوشاکی که در ایران با عنوان برندهای بزرگ عرضه می‌شوند، تقلبی است.
ژست مارک پوشی!
یک دهه بیشتر نمی‌شود که تب مارک پوشیدن در جامعه ایرانی بالا گرفته است. تا قبل از این‌که شبکه‌های مجازی پای خود را به خانه‌های ایرانی باز کنند، این طور به نظر می‌رسید که فقط قشر مرفه جامعه هستند که می‌توانند از برندهای گران خارجی پوشاک و البسه خود را تهیه و برای مارک پوشیدن، حداقل باید به کشورهای همسایه سفر کنند. این روزها اما اوضاع خیلی فرق کرده است. شاید خیلی‌سال پیش بود که لباس و کیف و کفش مارک‌دار فقط از طرف قشرهای رده بالای ایرانی مورد استفاده قرار می‌گرفت و بقیه اقشار جامعه تنها نامی از برندهای معتبر شنیده بودند. قطعا لازم به گفتن نیست که پوشیدن لباس‌های مارک‌دار نیاز به جیبی پر پول دارد اما به تدریج با تولد شبکه‌های مجازی و حذف مرزها و فاصله‌ها و تأسیس نمایندگی مارک‌های مختلف اروپایی در تهران و سایر شهرهای بزرگ، دیگر مارک پوشیدن یک آرزو نیست. اگر در دهه‌های گذشته این طور بود که فقط بخش محدودی از جامعه می‌توانستند «مارک» بپوشند اما الان شما می‌توانید با توجه به بودجه خود از البسه و کیف و کفش مارک استفاده کنید. البته اگر خیلی هم برایتان اهمیت ندارد آن‌چه می‌پوشید حتما مارک باشد می‌توانید به سراغ لباس‌های فیک بروید که دقیقا کپی برابر اصل هستند و تنها تفاوتشان این است که به جای این‌که در کارخانه فلان مارک گران اروپایی دوخته شوند در همین خیاط خانه‌های پایین شهر تولید می‌شوند و یک مارک هم ضمیمه‌شان می‌شود. با این شیوه هم توانسته‌اید مارک بپوشید هم بخش اعظمی از درآمدتان را پس‌انداز کنید!
حالا چندسالی می‌شود که مارک بازهای ایرانی دیگر مجبور نیستند برای خرید از برندهای مورد علاقه‌شان رنج سفر به کشورهایی مثل ترکیه و امارات را بخرند. البته هنوز هم این دو کشور پذیرای تعداد زیادی از توریست‌های ایرانی هستند اما دیگر این طور نیست که ایرانی‌ها صرفا برای خرید از برندهای معتبر به این کشورها بروند. در سال‌های اخیر در برخی خیابان‌های مرفه‌نشین تهران، شاهد تأسیس نمایندگی‌های برندهای معتبر بوده‌ایم. خیابان‌هایی مثل جردن، سعادت آباد، فرشته، میرداماد، شریعتی و ولیعصر در سال‌های اخیر شاهد رشد قارچ‌گونه برندهای معتبر کیف و کفش و لباس بوده‌اند. در واقع شما به فراخور درآمدتان می‌توانید برندی را انتخاب کنید و مایحتاج خود را از نمایندگی آن بخرید. در خیابان‌هایی که برایتان نام بردیم، از گران‌ترین برندها گرفته تا مارک‌های متوسطی که قشر معمولی جامعه هم بتوانند از آن خرید کنند، نمایندگی تأسیس شده تا آنهایی که علاقه زیادی به «مارک پوشی» دارند بتوانند از برندهای مورد علاقه‌شان خرید کنند.
نقش پررنگ سوپراستارها در تبلیغ برندها
برخی برندهای داخلی در سال‌های اخیر برای جذب مشتری به استفاده از سوپراستارها روی آورده‌اند. حتما تاکنون بیلبوردهای زیادی را در سطح شهر دیده‌اید که فلان بازیگر معروف یا فوتبالیستی که محبوبیت زیادی دارد، به تبلیغ برندهای ایرانی پرداخته‌. البته بین سوپراستارها کسانی هم هستند که ترجیح می‌دهند کالاهای خارجی را که از کیفیت آنها اطمینان دارند، تبلیغ کنند و همین موضوع باعث شده بود انتقادات زیادی از آنها به دلیل تبلیغ برندهای خارجی شود. این موضوع به اضافه پیشنهادات مالی برندهای ایرانی باعث شد که ستاره‌های دنیای سینما و فوتبال راضی به پوشیدن لباس‌های برندهای ایرانی و تبلیغ آنها شوند. جالب اینجاست که با گسترش دنیای مجازی، اغلب سوپراستارها با اجازه دادن صفحات شخصی خود در اینستاگرام و تبلیغات در این فضا درآمدهای زیادی کسب می‌کنند. در واقع این روزها صفحات شخصی بازیگران و چهره‌های ورزشی با مبالغ هنگفت اجاره داده می‌شود و عملا شبکه‌های اینستاگرامی به دکان تبلیغاتی آنها تبدیل شده که درآمدهای کلانی هم برایشان به همراه دارد.
آیا نمایندگی‌ها واقعی هستند؟
اگر چه به نظر می‌رسد تأسیس نمایندگی یک برند در ایران حتما باید با مجوز لازم از شرکت مادر باشد اما این اتفاق لزوما در ایران رخ نمی‌دهد. حتما بارها برایتان اتفاق افتاده که از یک فروشگاه معمولی کالایی را بخرید که نام یک برند معتبر روی آن ثبت شده باشد و فروشنده با اطمینان بگوید که اصل است اما خودتان هم می‌دانید که آن‌چه می‌خرید اصل نیست؛ چون قیمت نمونه اصل آن فراتر از پولی است که الان پرداخت می‌کنید. شاید باورکردنی نباشد اما این داستان درباره نمایندگی برندها هم صدق می‌کند. قطعا برای تأسیس نمایندگی یک برند حتما باید مراحل قانونی آن طی شود و همه اتفاقات با نظارت صاحب برند رخ دهد. در واقع باید امتیاز تأسیس شعبه فلان برند مشهور از شرکت مادر خریداری شود در غیراین صورت فرد تاسیس‌کننده را با دردسر بزرگی روبه‌رو خواهد کرد؛ ولی در ایران خیلی هم این مسائل رعایت نمی‌شوند و همین باعث شده مارک‌بازهای ایرانی چندان هم نتوانند از اصل‌بودن جنسی که می‌خرند، مطمئن باشند.
فقط ٤٥ نمایندگی برند مجوز دارند
این روزها بیلبوردهای زیادی در سطح شهر می‌بینیم که نمایندگی برندهای مختلف را تبلیغ می‌کنند. قطعا اگر حتی دنباله‌رو مد و مارک‌باز هم نباشید نام برندهای معروف در دنیا مثل دیور، شانل، جورجیو آرمانی، پرادا، هرمس، والنتینو، دولچه و گابانا، اچ‌اند ام، دبنهامز، اسکیچرز، زارا، ال سی، اکو، جین وست، لوئیز ویتون و ... را شنیده‌اید. بنابراین وقتی بشنوید این مارک‌های معتبر در تهران اقدام به تأسیس نمایندگی کرده‌اند حتما برایتان جذابیت زیادی دارد که برای یک‌بار هم که شده سری به این مغازه‌ها بزنید. این نمایندگی‌های خوش آب و رنگ که با تبلیغات زیاد مشتری‌ها را جذب می‌کنند، به آنها اطمینان می‌دهند که تمام اجناسشان دارای شناسنامه و اصل است اما در حقیقت همیشه هم این‌طور نیست؛ اغلب نمایندگی‌های برندهای مشهور در ایران واقعی نیستند و در پشت پرده فروشگاه‌هایی که با تابلوهای پرزرق و برق خود ادعا دارند که نمایندگی‌های برندهای معتبر هستند، اجناس فیک و قلابی به فروش می‌رسد. چندی پیش رئیس مرکز امور اصناف و بازرگانان با دادن این خبر که از ٢٠٠ نمایندگی برندهای خارجی در تهران فقط ٤٥ فروشگاه مجوز تأسیس شعبه دارند و بقیه آنها بدون مجوز و با استفاده از نام برندها اقدام به تأسیس نمایندگی کرده‌اند. این خبر وقتی هولناک‌تر و ناراحت‌کننده‌تر می‌شود که می‌فهمیم اغلب اجناسی که این فروشگاه‌ها می‌فروشند قاچاق هستند. البته اخیرا سازمان امور اصناف اقدام به تأسیس اتحادیه‌ای برای ساماندهی برندهای خارجی کرده که قرار است بعد از بررسی مدارک و نحوه فعالیت فروشگاه‌هایی که مدعی داشتن مجوز برای تأسیس نمایندگی هستند، تکلیف آنها را مشخص کند. فعالیت‌های این اتحادیه باعث شده تاکنون چند نمایندگی جعلی که اقدام به فروش کالاهای قاچاق می‌کردند، پلمپ شوند و آنهایی هم که اجناس قاچاق نداشته‌اند و تنها تخلفشان جعلی‌بودن مجوز نمایندگی‌شان بوده، مجبور به برداشتن تابلوی برند خارجی شده‌اند. از طرف دیگر در سال‌های اخیر تحریم‌ها باعث شد که کمتر برندی از دادن نمایندگی به ایران استقبال کند و همین موضوع یکی از مهمترین دلایلی است که می‌توانیم با استناد به آن قبول کنیم اغلب فروشگاه‌هایی که داعیه نمایندگی مارک‌های خارجی را دارند، جعلی هستند و اجناس درجه دوم و سوم را از کشورهایی مثل چین و تایوان وارد می‌کنند. بر همین اساس بعید است که با آغاز دوباره تحریم‌ها برندهای معروف تمایلی به تأسیس نمایندگی در ایران داشته باشند. بنابراین عقل حکم می‌کند به جای اینکه پول گزاف بابت خرید اجناس بی‌کیفیت و تقلبی خارجی بدهیم، به سراغ نمونه‌های ایرانی و باکیفیتی برویم که هم قیمت مناسبی دارند و هم از جنس بهتری برخوردارند.
چطور اجناس اصل را تشخیص بدهیم؟
خریدن اجناس تقلبی به‌ عنوان نمونه اصل آن یکی از معضل‌های عاشقان سینه‌چاک برندهای خارجی است. آنهایی که صرفا می‌خواهند به خاطر چشم و هم‌چشمی و به‌اصطلاح برای پزدادن، سر تا پا مارک بپوشند، اما حتی توانایی تشخیص فیک و اصل آن را ندارند. این در حالی است که می‌توانید با دانستن یک‌سری نکات اصولی اجناس قلابی را تشخیص دهید. در بخش پوشاک و کیف و کفش به این نکته توجه کنید که جنس خریداری‌شده حتما شناسنامه داشته باشد. یکی از مهمترین ویژگی‌های کالاهای مارک‌دار داشتن شناسنامه‌ای است که تمام مشخصات کالا در آن قید شده است. وقتی شما از یک مارک معتبر خرید می‌کنید، حتما انتظار یک دوخت و برش تمیز و ظریف را دارید که حتی مو لای درز آن نرود. ضمن اینکه تمام کالاهای متعلق به یک برند مشهور اگر دارای زیپ و دکمه باشند، نامشان روی آنها درج می‌شود و شما حتی با چشم بسته هم به کیفیت تمام اجزای جنس خریداری‌شده پی می‌برید. علاوه بر همه اینها برندهای معتبر لوگوی خود را جوری طراحی می‌کنند که کاملا از نمونه فیک آن قابل تشخیص باشد. برندهای معتبر معمولا برای لوگو از فونت‌های ساده و کلاسیک استفاده می‌کنند و این لوگو را در دکمه‌ها یا حتی روی زیپ درج
می‌کنند.
محل قرارگیری لوگوی شرکت یکی از چیزهایی است که باید به آن دقت کرد. هر شرکتی لوگویش را در جای مخصوص خود قرار می‌دهد و جنس لوگو ممکن است کاغذی یا پارچه‌ای یا فلزی باشد. از اسپل صحیح کلمات در روی لوگوها‌، تگ‌ها، برچسب‌ها هم مطمئن شوید. در بسته‌بندی مارک‌های اصل اگر دستمال، کیسه یا وسایل جانبی هست، باید همگی لوگو رویشان درج شده باشد. در واقع راه‌های زیادی برای تشخیص اجناس فیک و اصل وجود دارند که با کمی دقت و تیزبینی به راحتی قابل تشخیص هستند اما انگار برخی خودشان دوست دارند این تفاوت را متوجه نشوند و گول بخورند! البته برخی از تولیدکننده‌های ایرانی هم آن‌قدر دقیق به کپی‌کردن لوگوی برندهای معتبر می‌پردازند که تشخیص فیک‌بودن اجناسشان کار آسانی نیست.