جهان صنعت نوشت: ساختمان پلاسکو پس از انقلاب مصادره و به بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی واگذار شده بود. چندی پس از این حادثه بنیاد مستضعفان از تصمیم‌گیری برای آغاز پروژه‌ای جدید در محل ساختمان پلاسکو خبر داد. به دنبال این تصمیم، مهندس علی رحیمی به عنوان مدیر پیمان و مسوول پروژه ساخت «پلاسکو ۱۴۰۰» انتخاب شد؛ انتخابی که به خاطر تجربه و سوابق اجرایی او صورت گرفت. رحیمی نزدیک به چهار سال معاونت عمرانی استانداری مرکزی را برعهده داشت. در بحران جنگ ایران و عراق نیز به مدت دو سال عضو هیات‌مدیره و معاون عمرانی سازمان آب منطقه‌ای تهران بود. در آن زمان آب منطقه‌ای تهران، وسعتی به میزان یک‌پنجم خاک ایران را شامل می‌شد. رحیمی پس از آن توسط اکبر هاشمی رفسنجانی برای ساخت متروی تهران انتخاب شد؛ مترویی که تا آن روز اصلا وجود خارجی نداشت. از آنجا که پروژه ساخت متروی تهران در آن زمان حتی دفتری نداشت، اولین جلسات مربوط به ساخت مترو در منازل شخصی افراد برگزار می‌شد. رحیمی به عنوان عضو هیات‌مدیره و معاون اجرایی و مدیر تونل‌سازی در این پروژه بزرگ فعالیت داشت.
رحیمی نزدیک به ۲۰ سال در پروژه ساخت متروی تهران فعالیت کرد. در این مدت نزدیک به ۱۱۰ کیلومتر مسیر، تونل و ۵۳ ایستگاه با پیشرفت‌های فیزیکی ۲۰ تا ۹۰ درصد ساخته شد. رحیمی همواره از پروژه ساخت متروی تهران به عنوان یک پروژه جهادی نام می‌برد. از دیگر مسوولیت‌های رحیمی می‌توان به پروژه‌های عمرانی آستان عبدالعظیم اشاره کرد.
سرآغاز پروژه ساخت پلاسکو
علی رحیمی در خصوص چگونگی ورود به پروژه ساخت «پلاسکو ۱۴۰۰» و اتفاقاتی که بعدها در این پروژه رخ داد به «جهان‌صنعت» گفت: روزی برای خرید به خیابان جمهوری رفته بودم. به صورت اتفاقی صحنه‌ای دیدم که به نظرم زیبنده جمهوری اسلامی نبود. از دیدن آن صحنه بسیار ناراحت شده و از انجام خرید منصرف شدم. جمعیتی را دیدم که خیابان را بسته بودند و شعارهای توهین‌آمیز سر می‌دادند. آنها محمد سعیدی‌کیا رییس وقت بنیاد مستضعفان و دیگر اعضای بنیاد را مورد اهانت قرار می‌دادند.
رحیمی ادامه داد: علت را جویا شدم. متوجه شدم که معترضان، همان بهره‌برداران مالباخته ساختمان پلاسکوی فروریخته هستند؛ افرادی که با وجود گذشت بیش از یک سال از حادثه، همچنان بلاتکلیف هستند.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو خاطرنشان کرد: از زمان‌های قدیم با سعیدی‌کیا، رییس وقت بنیاد مستضعفان آشنایی داشتم اما هیچ‌وقت با او همکاری نداشتم.
رحیمی ادامه داد: بلافاصله با رییس وقت بنیاد مستضعفان تماس گرفتم. ماجرای اعتراض و وضعیت کسبه مالباخته را برایش شرح دادم و گفتم: اگر مایل باشید، می‌توانم کمک کنم. رییس وقت بنیاد مستضعفان نیز از این پیشنهاد استقبال کرد.
او تاکید کرد: در آن زمان مشغله کاری زیادی داشتم اما برای حل کردن مشکل به وجود‌آمده، این پیشنهاد را مطرح کردم. رییس وقت بنیاد مستضعفان نیز تلفنی موافقت خود را اعلام کرد.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو ادامه داد: من در آن لحظه حتی قراردادی با بنیاد مستضعفان امضا نکرده بودم. با این وجود به میان جمعیت معترض رفتم، بلندگویی در دست گرفته و با آنها صحبت کردم. خود را نماینده بنیاد مستضعفان معرفی کرده و از آنها خواستم تا اعتراضشان را پایان داده و خیابان را باز کنند.
رحیمی افزود: سپس به همراه حدود چهارصد کسبه مالباخته و معترض برای برگزاری جلسه به مسجد هدایت رفتیم. در آنجا به آنها اطمینان‌خاطر دادم که کار ساخت پروژه را به زودی آغاز خواهم کرد. در پایان نیز شماره تلفن همراهم را به منظور پیگیری‌های بعدی در اختیارشان گذاشتم.
انجام طراحی و برآوردها
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: در آن زمان هیچ‌گونه آشنایی با بنیاد مستضعفان نداشتم. در ابتدا با امکانات شخصی اقدام به تجهیز کارگاه کردم. پلاسکو، پروژه بسیار دست‌وپاگیری بود. در ابتدا اقدام به نخاله‌برداری از محل پروژه کردیم. در آن زمان هنوز پارچه‌ها و لباس‌ها به ضخامت دو متر و به صورت سوخته روی زمین مانده بودند.
رحیمی ادامه داد: با چندین گروه طراحی و مهندسی شروع به مذاکره کردیم. امور مربوط به شهرداری را به سرانجام رساندیم.
او همچنین گفت: قرارداد از نوع مدیریت پیمان را برای این پروژه پیشنهاد کردم. قرار شد در ازای مخارج انجام‌شده در پروژه، مبالغی به ما پرداخت شود. معمولا میزان سود قراردادهای مدیریت پیمان در این سطح از دشواری و با این فوریت، تقریبا ۱۰ درصد از هزینه‌هاست. اما من پیشنهاد سه درصد را دادم.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: از آن پروژه توقع برداشت و کسب منفعتی برای خود نداشتم. هدف اصلی به سرانجام رساندن پروژه بود.
رحیمی گفت: هر دو هفته یک بار جلساتی با مسوولان بنیاد مستضعفان برگزار می‌شد و طی آن گزارشاتی در خصوص پروژه به آنها ارائه می‌کردیم. طراحی‌ها و محاسبات به صورت دقیق انجام گرفت و نتایج در اختیار بنیاد مستضعفان قرار داده شد. سعیدی‌کیا رییس وقت بنیاد مستضعفان طی جلسه‌ای با کسبه مالباخته، اعلام کرد که تا دو سال دیگر (عید فطر ۱۳۹۹)، پروژه به شما تحویل داده خواهد شد.
فونداسیونی به ضخامت ۵/۴ متر
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو تاکید کرد: پروژه ساخت پلاسکو، پروژه‌ای بسیار سنگین و طاقت‌فرسا بود. در حاشیه پلاسکو، تمامی ساختمان‌ها، قدیمی و فرسوده بودند؛ ساختمان‌هایی مثل بازار کویتی‌های استانبول.
رحیمی اضافه کرد: در زیر پروژه به علت وجود قنات‌های قدیمی، خاک دستخورده و مرطوب وجود داشت. بخشی از ساختمان قبلی پلاسکو نیز باقی مانده بود که باید حفظ می‌شد. ضخامت بتن فونداسیون قبلی، ۵/۴ متر بود. ساختمان پلاسکوی سابق، ترکیبی از اجرای بتن و فلز بود. این سازه دارای دیوارهای حائل بتنی‌ای بود که روی آن اسکلت فلزی اجرا شده بود. معمولا اسکلت سازه یا بتنی و یا فلزی است. اما پلاسکوی سابق ترکیبی از این دو بود.
موانع و چالش‌های موجود
او افزود: ما طبق برنامه زمانبندی و به صورت دقیق اقدام به جمع‌آوری بتن به ضخامت ۵/۴ متر از کف و دیواره‌ها کردیم. این، کاری فوق‌العاده سنگین بود. با مهار متقابل دیواره‌ها اقدام به گودبرداری به عمق ۲۲ متر کردیم. فونداسیون و اسکلت را اجرا نموده و دقیقا مطابق با برنامه زمانبندی پیش رفتیم.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: در حین اجرای پروژه، چند سازمان در کار ما وقفه‌هایی ایجاد کردند؛ سازمان میراث فرهنگی و شهرداری از جمله این سازمان‌ها بودند. آنها تاکید بر رعایت مقررات خودشان را داشتند. به همین دلیل پروژه به مدت دو ماه از برنامه زمانبندی عقب افتاد. به همین خاطر با افزایش شیفت‌های کاری اقدام به جبران عقب‌ماندگی زمانی کردیم. ما قادر بودیم پروژه را دقیقا سر وعده خود یعنی قبل از شهریور ۱۳۹۹ به پایان برسانیم.
تزریق افراد جدید و تلاش برای گران کردن پروژه
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو خاطرنشان کرد: ما از ده‌ها بحران شدید اجرایی عبور کردیم. در حین حفاری و گودبرداری، تمامی دیوارهای پیرامونی پروژه را مهار کردیم. پس از اجرای بتن مِگر و فونداسیون، اقدام به اجرای اسکلت فلزی کردیم. در این خصوص مجریان پروژه معتقدند که در این مرحله از پروژه، ۹۹ درصد بحران‌ها و مشکلات پشت سر گذاشته شده و مراحل بعدی به آسانی قابل اجراست.
رحیمی افزود: آنجا بود که گروه‌هایی وارد پروژه شدند؛ گروه‌هایی که عنوان می‌شد از جانب بنیاد علوی با هدف نظارت بر اجرا، به این پروژه تزریق شده‌اند. ما هم از موضوع نظارت بر کارمان استقبال کردیم. رحیمی ادامه داد: مدتی نگذشته بود که دیدم تعداد افراد بیکاری که در دفتر پروژه حضور دارند از تعداد کارگران فعال در سایت به مراتب بیشتر شده است، تعدادی نزدیک به سه برابر!
او گفت: با این وجود، هزینه بسیار زیادی به پروژه تحمیل می‌شد. من به رییس وقت بنیاد مستضعفان متعهد شده بودم که با برآورد اولیه‌ای به میزان ۷۰ میلیارد تومان پروژه را به سرانجام برسانم. اما آنها نه تنها اقدام به دخالت‌های غیرفنی در پروژه کردند، بلکه سعی می‌کردند عمدا هزینه تمام‌شده پروژه را بالا ببرند. من نمی‌توانستم زیر بار این موضوع بروم.
تغییر در مسند ریاست بنیاد مستضعفان
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: ساختمان پلاسکو، پروژه‌ای به مساحت ۲۰ هزار متر مربع بود. من تجربه اجرای پروژه‌ای به مساحت ۱۰۰ هزار متر مربع با افراد به مراتب کمتر و بسیار راحت‌تر در تهران را داشتم.
رحیمی ادامه داد: مسائل و مشکلات پیش‌آمده را با رییس وقت بنیاد مستضعفان در میان گذاشتم. سعیدی‌کیا نیز با برگزاری جلسه‌ای موضوع را مورد بررسی قرار داد. من نیز بر تعیین‌تکلیف و روشن شدن وضعیت افراد تزریق‌شده به پروژه پافشاری می‌کردم.
او در ادامه گفت: در همین کش‌وقوس‌ها، سیدپرویز فتاح به عنوان رییس جدید بنیاد مستضعفان منصوب شد. پروژه طبق برنامه در حال پیش رفتن بود و من کماکان به موضوع تحمیل هزینه‌های مازاد و اجباری اعتراض می‌کردم. من همواره به مسوولان گوشزد می‌کردم که با در پیش گرفتن روال فعلی اولا پروژه متحمل صدها میلیارد تومان هزینه اضافی و بی‌دلیل خواهد شد. ثانیا در صورت تحمیل خرج‌های اضافی و تراشیدن کارهای مازاد، امکان اتمام پروژه در موعد مقرر وجود نخواهد داشت و احتمال به تعویق افتادن بهره‌برداری از پروژه تا یک‌سال نیز وجود دارد.
عدم درک درست از ارزش زمان
رحیمی خاطرنشان کرد: مساله‌ای که متاسفانه هم در بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و هم در سایر وزارتخانه‌ها معمول است، نادیده گرفتن و عدم درک از معنای زمان است؛ موضوعی که ارزشمندترین کالا محسوب می‌شود. تاکنون هیچ مسوولی که موفق به محقق کردن وعده‌ها و وظایف دوران خدمتش نشده، محاکمه نشده است. مسوولان حق ندارند ناکامی‌ها و کوتاهی‌هایشان را با دلیل‌تراشی موجه جلوه دهند.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو تاکید کرد: ما می‌توانستیم دقیقا در شهریور ۱۳۹۹ یا حتی زودتر پلاسکو را تحویل دهیم. هیچ مشکلی در این خصوص وجود نداشت. تنها سوءمدیریت ایجاد شده بود که باعث شد این اتفاق یک سال و نیم دیرتر بیفتد.
او ادامه داد: در هر صورت، پس از ایجاد تغییر در مسند ریاست بنیاد مستضعفان و جایگزینی سیدپرویز فتاح به جای محمد سعیدی‌کیا، اقدام به نامه‌نگاری با ریاست جدید بنیاد مستضعفان کردم؛ مکاتباتی مبنی بر اینکه چنانچه روال فعلی و تزریق افراد ناکارآمد و غیرضروری به این پروژه ادامه یابد، عواقبی نظیر افزایش قیمت تمام‌شده پروژه و عقب‌ماندن از برنامه زمانبندی متوجه پروژه خواهد شد.
رحیمی گفت: در آن زمان و با در نظر گرفتن تورم، قادر بودیم با هزینه نهایی ۱۰۵ میلیارد تومان پروژه پلاسکو را به سرانجام برسانیم.
فساد نهادینه‌شده در پروژه
رحیمی گفت: افرادی با من در خصوص منتفع شدن شخص من در پی افزایش هزینه‌های پروژه صحبت می‌کردند. آنها از افزایش درصد سود به دنبال افزایش مبلغ نهایی پروژه ساخت پلاسکو حرف می‌زدند.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو ادامه داد: روزی خبر رسید که قرار است ریاست جدید بنیاد مستضعفان برای بازدید از پروژه به کارگاه بیاید. مسوولان و معاونین بنیاد مستضعفان از من خواستند تا در روز بازدید در خصوص مشکلات پیش‌آمده در پروژه اعتراضی نکنم. من مخالفت کردم و به آنها گفتم: «حتما این کار را خواهم کرد.» مسوولان و معاونین بنیاد مستضعفان از من پرسیدند: «در چه صورتی در روز بازدید از وضعیت موجود اعتراض نخواهی کرد؟» من به آنها گفتم تنها در صورتی که با استعفای من از مسوولیت این پروژه موافقت کنید.
رحیمی افزود: ساعت ۹ همان شب، با استعفای من موافقت شد. آن هم به صورت مجازی و روی یکی از برنامه‌های پیام‌رسان!
او در ادامه گفت: متاسفانه پیش‌بینی‌های من درست از آب در آمد. پروژه ساخت «پلاسکو ۱۴۰۰» در شهریور ۹۹ به پایان نرسید. و پروژه با مبلغی به میزان بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان به پایان رسید.
رحیمی تصریح کرد: ساخت یک ساختمان ۲۰ هزار متری آن هم در شرایط امروز که قیمت‌ها به طرز سرسام‌آوری بالا رفته، چنانچه مسکونی باشد بین ۸ تا ۱۰ میلیون تومان برای هر متر مربع و چنانچه اداری و تجاری باشد، بین هفت تا هشت میلیون تومان هزینه دربر خواهد داشت. حتی اگر هزینه امروز برای ساخت یک پروژه اداری و تجاری را ۱۰ میلیون تومان به ازای هر متر مربع در نظر بگیریم، برای ساخت پروژه‌ای به ابعاد پلاسکو، هزینه‌ای به میزان ۲۰۰ میلیارد تومان نیاز است.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: چند سال پیش و با قیمت‌هایی پایین‌تر از امروز، شنیدم که برای ساخت آن پروژه بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه شده است؛ زمانی که قیمت مصالح و دستمزد به مراتب کمتر از امروز بود. سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا بنیاد مستضعفان باید هزینه سوءمدیریت برخی افراد که صلاحیت اداره یک مجموعه را ندارند، بدهد؟
مدیران دولتی امتحانشان را بد پس دادند
رحیمی خاطرنشان کرد: اعتقاد من این است که ساخت و ساز نباید در انحصار سازمان‌ها و نهادهای دولتی باشد. بلکه باید در دست مدیرانی باشد که دو چیز برایشان حائز اهمیت باشد؛ یکی زمان و دیگری هزینه.
او افزود: این دو مقوله برای مدیران دولتی که حقوق‌بگیر محسوب می‌شوند، اصلا محلی از اِعراب ندارد. اما برای بخش خصوصی مشمول زمان و هزینه اضافی شدن معضل بسیار بزرگی تلقی می‌شود.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: واگذاری مدیریت فشل اجرایی دولتی به بخش خصوصی پویا قطعا منجر به جوانگرایی، نوگرایی و همچنین ایجاد انگیزه می‌شود. از طرفی اصل ۴۴ نیز به طور کامل و درست انجام نشد. شاید بهتر بود در این رابطه از الگوهای کشورهای موفقی مثل آلمان استفاده می‌شد.
رحیمی ادامه داد: عدم موفقیت اصل ۴۴ به علت نگاه کاسب‌کارانه دولت به این اصل بود. شاید اگر بر اساس تولید و دورنما به این اصل نگاه می‌شد، این عدم موفقیت شکل نمی‌گرفت. دولت باید با انجام برنامه‌ریزی، موجب حرکت صنعت و تولید شود.
او همچنین خاطرنشان کرد: در خصوص پروژه ساخت پلاسکو، مدیران دولتی امتحانشان را بد پس دادند. کاری که بخش خصوصی قادر بود در زمان کوتاه‌تر و با هزینه کمتر چنین پروژه‌ای را به اتمام برساند؛ پروژه‌ای که چندین سال طول کشید و با سه برابر قیمت تمام شد. لازم است تا مسوولان با چشم باز به مسائل نگاه کنند تا بتوانند موفق به کاهش هزینه‌ها شوند؛ امری که افزایش تولید و اشتغال‌زایی را نیز به دنبال دارد.
مین‌های انفجاری زیر پوست تهران
عضو سابق هیات‌مدیره پروژه ساخت متروی تهران گفت: در این گفت‌و‌گو قصد دارم درباره مطلبی مهم‌تر از پلاسکو نیز صحبت کنم؛ موضوعی که در ابتدا آن‌طور که باید مورد توجه قرار نگرفت، سپس آن را سیاسی کردند و در نهایت از خاطره‌ها محو شد. من نزدیک به ۲۰ سال مشغول فعالیت در پروژه ساخت متروی تهران بودم. در آن زمان در کنار عضویت در هیات‌مدیره، معاون اجرایی و مدیر تونل‌سازی این پروژه نیز بودم. این بدان معناست که به مسائل اجرایی اشراف کامل دارم.
رحیمی در ادامه گفت: در حین اجرای پروژه متروی تهران با بیش از صدها نوع فاضلاب در مکان‌های مختلف در زیر زمین برخورد کردیم. در آن پروژه با نحوه مقابله با فاضلاب‌های تهران به صورت عملی مواجه شده و از قبل نیز مطالعاتی در این زمینه داشتم.
معاون اجرایی و مدیر تونل‌سازی متروی تهران خاطرنشان کرد: فاضلاب در کلانشهر تهران می‌تواند مانند یک مین انفجاری عمل کند. مردم به این مساله دقت چندانی ندارند. قدرت تخریب فاضلاب در صورت انفجار بسیار زیاد است.
او افزود: در پروژه‌های مرتبط با فاضلاب اصطلاحی وجود دارد مبنی بر اینکه گاز حاصل از فاضلاب دَم دارد ولی بازدم نه. این اصطلاح به سادگی خطرات گازهای متصاعدشده از فاضلاب را نشان می‌دهد و بدان معنی است که در صورت استنشاق این گازها، مرگ حتمی است.
منشاء بوی زننده‌ای که دی ماه ۹۷ در تهران منتشر شد
بیشتر ساختمان‌های قدیمی تهران، به علت نبودن سیستم فاضلاب شهری در آن زمان دارای چاه جذبی هستند؛ چاه‌هایی دارای انباری به منظور دپوی فاضلاب که در صورت پر شدن و برای جلوگیری از انتشار بوی بد پوشانده می‌شد و چاه جدیدی در کنارش حفر می‌کردند. این روش قدیمی دفع فاضلاب دارای خطراتی از قبیل دست‌خوردگی تراکم خاک موجود در زیر پی سازه است.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: در هنگام گودبرداری پروژه پلاسکو، به علت در دسترس نبودن نقشه جانمایی زیرساخت‌هایی نظیر شبکه‌ها و انشعابات آب و فاضلاب، احتمال وجود چاه یا قنات در زیر پروژه را می‌دادیم. از همین رو گودبرداری با نظارت و حساسیت ویژه‌ای پیش می‌رفت.
رحیمی در ادامه افزود: در حین حفاری و در عمق هفت‌متری با کانال‌های قنات‌های قدیمی روبه‌رو شدیم. به همین خاطر احتمال رویارویی به مساله دیگری را در ادامه کار نمی‌دادیم. پس از آن و در عمق ۱۵ تا ۲۰ متری، تغییرات خاصی در بافت خاک مشاهده کردیم. در همین رابطه تذکرات لازم را به عوامل اجرایی گوشزد کردیم. خوشبختانه حساسیت‌های من و دستورات کاری که به سبب تجربیات پروژه مترو به عوامل اجرایی داده بودم، مفید واقع شد و از یک فاجعه انسانی وحشتناک جلوگیری کرد.
او ادامه داد: در حین عملیات سوراخی به اندازه مچ یک دست در زمین ایجاد شد. ناگهان گاز با فشاری بسیار زیاد از آن سوراخ شروع به تخلیه شدن کرد. این گاز در مدت زمانی نزدیک به ۴۵ دقیقه با فشار بسیار زیادی از درون زمین تخلیه شد.
رحیمی در ادامه گفت: غروب همان روز از کارگاه بیرون آمده و متوجه شدم بوی فاضلاب قدیمی پلاسکو در بسیاری از نقاط شهر استشمام شده است.
به علت سردی و وارونگی هوا در آن زمان، بوی بد در تراز پایینی باقی مانده و به نقاط مختلفی از شهر سرایت کرد. صحبت‌های زیادی در این خصوص شنیده می‌شد. یک جو عمومی عجیبی در این رابطه ایجاد شد. شایعاتی مبنی بر اینکه بوی بد مربوط به آتشفشان دماوند، فاضلاب کهریزک و… است، مطرح شد.
او در ادامه عنوان کرد: به برخی خبرگزاری‌ها اعلام کردم که بوی بد منتشرشده در پایتخت ناشی از تخلیه انباری یک چاه قدیمی در کارگاه پلاسکو بوده است. کسی صحبت‌های من را قبول نکرد به جز کارشناسان خبره محیط‌زیست که روز بعد به محل پروژه آمده و پس از نمونه‌گیری و جمع‌آوری عکس و فیلم و دیگر مستندات صراحتا اعلام کردند، بوی بد منتشرشده در روز چهارشنبه ۱۲ دی ۱۳۹۷ مربوط به انباری چاه قدیمی فاضلاب موجود در کارگاه پلاسکو بوده است.
انباری‌های قدیمی فاصلاب مستعد ایجاد حادثه هستند
رحیمی خاطرنشان کرد: این مساله بسیار بسیار مهم است. لزوم انجام علاج واقعه قبل از وقوع به شدت حس می‌شود؛ قبل از اینکه حادثه ناگواری در تهران رخ دهد. تمام ساختمان‌هایی که در زمان‌های قدیم در تهران ساخته شده است، دارای سیستم دفع فاضلاب از نوع جذبی هستند، فاضلاب‌هایی که همگی دارای انباری‌های قدیمی و مستعد ایجاد حادثه هستند.
او افزود: امروزه شهرداری اقدام به اتصال فاضلاب خانه‌ها به صورت مستقیم به سیستم دفع و تصفیه فاضلاب شهری می‌کند. قبل از این کار نیاز است تا فکری به حال انباری‌های قدیمی موجود در زیر خانه‌ها شود. انباری‌های قدیمی به عنوان یک بمب زیر بیشتر خانه‌های شهر تهران وجود دارد.
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: انباری‌های چاه‌های فاضلاب قدیمی به علت انتشار بوی بد عموما پر و پوشانده می‌شوند. در خصوص انباری فاضلاب موجود در زیر پلاسکو نیز همین موضوع صدق می‌کرد. در زمان اجرای ساختمان اولیه پلاسکو، به دلیل هزینه‌بر بودن تخلیه انباری فاضلاب و به منظور جلوگیری از انتشار بوی بد، آن را پر کرده و پوشانده بودند و فاضلاب ساختمان پلاسکو را به قنات‌های متروکه متصل کرده بودند.
رحیمی ادامه داد: پیش‌بینی ما استخراج ۵۰۰ مترمکعب فاضلاب از انباری قدیمی زیر پلاسکو بود. اما در عمل بیش از ۱۰۰۰ مترمکعب فاضلاب از آنجا استخراج شد. این حجم از فاضلاب محبوس در زیر زمین، در طول مدتی نسبتا زیاد، در پی فعل و انفعالات شیمیایی تولید گاز آمونیاک کرده بود.
یک بشکه گاز آمونیاک می‌تواند منجر به نابودی یک شهر شود. چه برسد چنین حجم عظیمی از این گاز!
او افزود: تهران پر است از ساختمان‌ها و انباری‌های فاضلاب قدیمی که همگی بسته و مهر و موم شده‌اند تا از انتشار بوی بدشان جلوگیری شود. از طرفی به خاطر هزینه‌بر بودن، هیچ فکری برای تخلیه گاز آنها نشده است؛ گازی که سه خطر دارد:
۱- در صورت فعالیت یک مقنی در چنین چاه‌هایی، خطر بزرگی جان او را به شدت تهدید خواهد کرد.
۲- گاز محبوس در انباری‌های قدیمی فاضلاب به دلیل اشتعال‌زایی، می‌تواند برای یک منطقه بسیار خطرساز باشد.
۳- انتشار گاز در یک محیط منجر به آلودگی و مسمومیت آن محیط خواهد شد.
از من خواسته شد تا درباره منشاء انتشار بوی بد تهران صحبت نکنم
مسوول پیشین پروژه ساخت پلاسکو گفت: امروزه که فاضلاب خانه‌های شهر تهران در حال اتصال به سیستم دفع و تصفیه فاضلاب شهری هستند، لازم است تا یک مدیریت بحران در شهردای ایجاد شود. آن هم به این منظور که فکری به حال این انباری‌های قدیمی فاضلاب در تهران انجام بدهند.
رحیمی تصریح کرد: شهرداری‌ها برای اعطای جواز ساخت می‌توانند بندی مبنی بر لزوم بررسی این موضوع لحاظ کنند تا به نحوی برای مهار خطرات این فاضلاب‌های متروکه و قدیمی تمهیداتی اندیشیده شود؛ تمهیداتی برای به حداقل رساندن مخاطرات و آسیب‌های احتمالی.
رحیمی خاطرنشان کرد: در زمان انتشار بوی بد از انباری فاضلاب قدیمی پلاسکو از من خواسته شد تا در این خصوص صحبتی نکنم و موضوع را از پلاسکو منحرف کرده و دلایل دیگری برای انتشار بوی بد مطرح کنم. من با تاکید بر لزوم آگاه‌سازی عموم در این زمینه در جواب گفتم چنانچه با چشم باز با واقعیت مواجه شویم، می‌توان راه‌حل مناسب‌تری برای مساله پیدا کرد. به بعضی خبرگزاری‌ها اطلاع دادم اما متاسفانه اثربخش نبود. همیشه در این خصوص دل‌نگران بودم.
او افزود: اتفاقی که در حین عملیات گودبرداری پلاسکو رخ داد، می‌تواند به عنوان یک فرصت تلقی شود؛ فرصتی برای اینکه بتوانیم بقیه نقاط بحرانی را بررسی کنیم. در همان خیابان جمهوری ده‌ها ساختمان قدیمی دیگر وجود دارند که زیرشان انباری‌های فاضلاب قدیمی مدفون شده است؛ ساختمان‌هایی مانند ساختمان آلومینیوم.
باید فکری برای فاضلاب‌های مدفون و بسته‌شده در زیر پوسته تهران بکنیم؛ فاضلاب‌هایی که ممکن است هر لحظه منجر به ایجاد حوادثی جبران‌ناپذیر شوند.